Studijski program: Studije politikologije

Naziv predmeta: Partije i partijski sistemi

Nastavnik/nastavnici: prof. dr Slaviša Orlović, prof. dr Dušan Spasojević, doc. dr Despot Kovačević

Status predmeta: Obavezan

Broj ESPB: 6

Cilj kursa je da omogući studentima uvid u komparativnu sociologiju i teoriju političkih partija. Kurs obuhvata različite teorijske pristupe i analitičke instrumente imajući u vidu iskustva stabilnih demokratija.

Programom su obihvaćene različite tipologije političkih partija, partiski sistemi i njihove klasifikacije, odnos izbornog i partijskog sistema, unutrašnju strukturu partija, način finansiranja, teorije partijakih koalicija, partije u parlamentu, vladi i sl.

Kurs nudi studentima uvid u relevantnu savremenu literaturu o političkim partijama. Program obuhvata dve ravni: i teorijsku i empirijsku. Polaznicima kursa omogućava se upoređivanje političko-partijskih procesa u Srbiji sa partijama u etabliranim demokratijama.

Od studenata se očekuje da na kraju kursa mogu da
– Steknu uvid u u uporedna iskustva partija i partijskih sistema u razvijenim demokratijama i novim demokratijama
– Ovladavanje prihvaćenim instrumentima upoređivanja i istraživanja partija u savremenim društvima.
– Praktično primenjuju stečena znanja u praćenju procesa institucionalizacije i konsolidacije partija i partijskog sistema

Teorijska nastava

Pojam, poreklo i nastanak političkih partija; Pristupi u proučavanju političkih partija i teorijsko nasleđe; Unutrašnji odnosi u partijama (odnosi moći, liderstvo, frakcije); Funkcije političkih partija; Tipologija (vrste) partija;; Finansiranje partija i kampanja; Političke partije i druge organizacije; Partijski sistemi; Uticaj izbornog sistema na partijski sistem; Partijski programi i ideologije; Političke partije, politički marketing, izborne kampanje i mediji; Političke partije i demokratija; Kritika partija i sumnja u partije.

Praktična nastava

Odbrana seminarskog rada.

  • Slaviša Orlović, (2015), Partije i partijski sistemi, teorijsko-analitički okvir, Fakultet političkih nauka Univerziteta u Beogradu, Beograd
  • Dušan Spasojević i Zoran Stojiljković, (2020), Između uverenja i interesa, Ideologije i organizacija stranaka, Fabrika knjiga, Beograd
  • Stojiljković Zoran, (2008), Partijski sistem Srbije, Službeni glasnik, Beograd

Šira literatura

  • Orlović Slaviša, (2002), Političke partije i moć, Jugoslovensko udruženje za političke nauke i Čigoja štampa, Beograd, 2002.
  • Sartori Đovani, (2002), Stranke i stranački sustavi (Analitički okvir), Politička kultura, Zagreb, str. 107-211 (104)
  • Klaus Von Beyme, (2002), Transformacija političkih partija, FPZ, Zagreb
  • Robert Mihels, (1990), Sociologija partija u suvremenoj demokratiji, Informator, Fakultet političkih znanosti, Zagreb
  • Teorijska nastava: 30
  • Praktična nastava: 30

Predavanja, rad u grupama, seminarski radovi kroz individualni istraživački rad

Maksimalni broj poena 100

Predispitne obaveze poena Završni ispit poena
aktivnost u toku predavanja 10 pismeni ispit 20
praktična nastava usmeni ispit 70
kolokvijum-i ……
seminar-i