Studijski program: Politička analitika – partije, izbori, demokratija, Studije politike, modul: Izbori i izborne kampanje

Naziv predmeta: Političke partije i ideologije

Nastavnik/nastavnici: prof. dr Orlović Slaviša, prof. dr Dušan Spasojević, doc. dr Despot Kovačević

Status predmeta: Obavezni

Broj ESPB: 6

Osnovni cilj predmeta je da produbi znanja iz oblasti teorije i sociologije političkih partija i izbora, u skladu sa savremenim medodama istraživanja i koristeći različite pristupe.

Kombinuju se istraživanja unutrašnjih odnosa u partijama, njihove kompeticije i dinamičkog odnosa partijskog sistema. Posebno se proučava teorija koalicija i sastavljanja vlade, kao i partije u parlamentu i vladi. Obzirom na međupovezanost izbornih i partijskih sistema, predmet se ovim pitanjima bavi kako posebno, tako i njihov međusobni uticaj, pre svega uticaj izbornog sistema na partijski sistem.

Sagledavaju se različiti ideološki i programski aspekti, izborni sistemi i njihovi ishodi, kao i mogućnosti dizajniranja optimalnog sistema u skladu sa odgovarajućim kontekstom.

Studenti će lakše razumeti i imati kompletniji uvid u socijalne i institucionalne struktute partijske i izborne politike. Nakon kursa će ovladati najvećim delom procedura parlamentarne demokratije sa političkim partijama kao glavnim akterima.

Teorijska nastava

  • Partija kao sistem (proces upravljanja i odlučivanja, sistem moći, kadrovska politika i izbori)
  • Nedemokratski karakter odnosa u političkim partijama (liderstvo, struje, frakcije, koalicije)
  • Partijski sistemi – institucionalni i socijalno-kulturni uticaji
  • Socijalni rascepi i polje politike
  • Političke familije i ideologije
  • Partijske familije i struktura kompeticije (levica-desnica)
  • Deideologizacija partija – sveobuhvatne i kartel partije
  • Partijski sistemi u tranzicionim društvima – programi i ideologije
  • Partijske internacionale i evropske federacije partija
  • Teorija koalicija i sastavljanje vlade
  • Političke partije i izborne strategije
  • Političke partije i javne politike
  • Političke konsekvence izbornog sistema

Praktična nastava

Istraživački rad.

Osnovna:

  • Orlović Slaviša, (2015), Partije i partijski sistemi (Teorijsko-analitički okvir), Fakultet političkih nauka Univerziteta u Beogradu (poglavlja: 3, 6, 7,8, 9, 10, 12 i 14)
  • Dušan Spasojević i Zoran Stojiljković, (2020), Između uverenja i interesa, Ideologije i organizacija stranaka, Fabrika knjiga, Beograd (str. 1-119)

Dopunska

  • Orlović Slaviša, Kovačević Despot (Ur.), (2020), Trideset godina obnovljenog višepartizma u Srbiji, Centar za demokratiju Fakulteta političkih nauka i Fondacija Hans Zajdel
  • Stojiljković Zoran, (2008), Partijski sistem Srbije, Službeni glasnik, Beograd;
  • Sartori Đovani, (2002), Stranke i stranački sustavi (Analitički okvir), Politička kultura, Zagreb
  • Beyme Klaus Von, (2002), Transformacija političkih stranaka, FPN, Zagreb
  • Mihels Robert, (1990), Sociologija partija u suvremenoj demokratiji, Informator, Fakultet političkih nauka, Zagreb
  • Ostrogorski Mojze, (1921), Demokratija i političke partije, Napredak, Beograd
  • Orlović Slaviša, (2015), Izborni bumerang, političke posledice izbornih sistema, Fakultet političkih nauka Univerziteta u Beogradu
  • Orlović Slaviša, (2019), Vodič za izborne kampanje, Službeni glasnik, Beograd
  • Teorijska nastava: 30
  • Praktična nastava: 15+15

Predavanja, vežbe, izrada seminarskog rada, zajedničko istraživanje

Maksimalni broj poena 100

Predispitne obaveze poena Završni ispit poena
aktivnost u toku predavanja 10 pismeni ispit 30
praktična nastava usmeni ispit 40
kolokvijum-i ……
seminar-i 20